Możliwe kierunki rozwiązań
Dopasowanie mieszkań i drobna pomoc w życiu codziennym
Powstało wiele programów i inicjatyw poświęconych wytworzeniu standardów budowania mieszkań dla seniorów, a także popularyzacji wiedzy o tym. Opracowywane są na przykład wytyczne do certyfikatów, o które mogą ubiegać się deweloperzy Według tych zasad budowane są specjalne mieszkania dla seniorów, położone na parterze i mające niezbędne udogodnienia.
Ważne, aby mieszkania dla seniorów były łatwe do modyfikowania. Wydaje się, że jest to pewna nisza – o ile dużo uwagi poświęca się programom promującym budowanie mieszkań o odpowiednim standardzie, o tyle stosunkowo niewiele jest projektów wytwarzających rozwiązania ułatwiające dostosowywanie istniejących już mieszkań do potrzeb starszych mieszkańców. Najwięcej wyzwań wiąże się z odpowiednim przystosowaniem kuchni i łazienki.
Wyniki badania GUS z 2018r. wskazują, iż 62% gospodarstw domowych składa się wyłącznie z osób powyżej 60 r.ż., zamieszkując budynki wielorodzinne, a 37,7% seniorów mieszka w jednorodzinnych domach.
Przygotowując idealne mieszkanie dla osoby starszej, nie można zapominać o znaczeniu regularnych kontaktów z innymi ludźmi i zamykać ją w komfortowym miejscu odosobnienia.
Przedsiębiorstwa ukierunkowane na nowe technologie projektują aplikacje i rozwiązania, których podstawowym celem jest monitorowanie domu pod kątem panujących w nim warunków (na przykład kontrolowanie temperatury i wykrywanie ewentualnego zapachu spalenizny), a także rejestrowanie parametrów ciała i aktywności seniora. Na podstawie tych danych może zostać dobrana i podjęta odpowiednia pomoc. Aplikacje, analizując zebrane dane, mogą alarmować
o wystąpieniu niebezpieczeństwa. W ramach jednego z unijnych programów stworzono robota-asystenta dla osoby z demencją, który potrafi nawet zauważyć brak kontaktów społecznych i zaproponować telefon do kogoś bliskiego, jeśli jego podopieczny zbyt długo z nikim nie rozmawiał [Link].
Dużo uwagi poświęca się kompensowaniu deficytów osób mających problemy ze wzrokiem lub słuchem.
Inną kategorią rozwiązań są te nakierowane na wspieranie seniorów w codziennych czynnościach. Mogą to być z jednej strony usługi, na przykład dowożenie posiłków lub zakupów [link do przykładu], jeśli ktoś woli gotować sam, a z drugiej urządzenia, na przykład ułatwiające zlokalizowanie przedmiotów czy gotowanie.
W Glasgow społeczność sąsiedzka stworzyła program food-sharingowy, łączący osoby, które lubią gotować, z seniorami, dla których ważny jest świeżo ugotowany, pożywny posiłek. Dodatkowym walorem takiej wymiany jest pretekst do krótkiej pogawędki [Link]. Ułatwieniem w efektywnym skoordynowaniu pomocy osobom starszym mogą być dla społeczności lokalnej specjalne aplikacje-organizatory [Link].
Rozwiązaniem, aby zapewnić drobną pomoc w codziennym funkcjonowaniu, a także zmniejszyć izolację seniorów, są programy promujące i wspierające współzamieszkiwanie niespokrewnionych osób – z różnych pokoleń, ale także po prostu starszych o rozmaitym stopniu problemów zdrowotnych. Wymiana i łączenie zasobów pozwalają odpowiedzieć na potrzeby większej liczby ludzi [link do przykładu]. Seniorzy często żyją w mieszkaniach większych, niż potrzebują, co generuje koszty i kłopoty, bo trudniej utrzymać je w porządku. Z drugiej strony, młode rodziny często mają trudności ze znalezieniem mieszkania, na które mogłyby sobie pozwolić, a są w stanie zaoferować pomoc w życiu codziennym i oczywiście regularne kontakty społeczne.
W pewnym wieku problemem stają się upadki, wiążące się z dużym ryzykiem kontuzji. Ponad ⅓ osób powyżej 65 lat upada co najmniej raz w roku[3] . Powstały uraz może czasowo lub nawet na zawsze ograniczyć samodzielność. Najwięcej takich upadków zdarza się w domach i zapobieżenie im jest możliwe. Z tego względu prowadzone są programy związane z wypracowaniem odpowiednich rozwiązań technologicznych (na przykład czujników wykrywających prawdopodobieństwo upadku albo egzoszkieletów ułatwiających chodzenie), ale także z promocją ćwiczeń na równowagę [link].
W zapobieganiu upadkom i po prostu łatwiejszym codziennym funkcjonowaniu w domu pomagają czasem proste usprawnienia [link]. Oczywiście nawet przy idealnie zorganizowanym środowisku dla większości seniorów starzenie się w miejscu zamieszkania nie będzie możliwe bez zintegrowanej opieki zdrowotnej.