Pozdrowienia z sądu. Oswajamy sąd seniorom to innowacja mająca postać poręcznego zestawu pocztówek – do wykorzystania w sytuacji świadkowania lub uczestniczenia w rozprawie sądowej. Kontakt z sądem, udział w sprawie czy zeznawanie w roli świadka – to sytuacje, które dla seniorek i seniorów wiążą się często ze stresem. Skomplikowane procedury, niejasne przepisy czy niezrozumiały język utrudniają korzystanie z praw przysługujących osobom starszym. Karty, napisane przystępnym językiem, przekazują najważniejsze informacje, uzupełnione atrakcyjną formą graficzną. Ich treść dopełniają filmiki, dostępne na YouTubie oraz po zeskanowaniu telefonem kodu QR.

Innowację Pozdrowienia z sądu. Oswajamy sąd seniorom opracowano dla osób starszych, przygotowujących się do rozprawy sądowej w roli świadka lub uczestnika sprawy. Seniorki i seniorzy często nie wiedzą, jak zachować się w sądzie ani jakie prawa im przysługują, nierzadko także stygmatyzują sąd jako miejsce dla przestępców i prawników; mają również opór przed zadawaniem pytań – nawet wynajętemu mecenasowi.

Grupą docelową projektu są:

• osoby starsze, które przed rozprawą chcą zdobyć wiedzę na temat sądu i przysługujących im praw, aby oswoić i lepiej zrozumieć sytuację.

Pozostali odbiorcy:

• osoby z pozostałych grup wiekowych, np. młodzież.

Innowację mogą wdrożyć następujące podmioty:

• sądy,
• instytucje państwowe m.in. centra usług społecznych, urzędy administracji, domy opieki,
• adwokatki i adwokaci, radczynie i radcowie prawni, środowisko prawnicze,
• biura porad prawnych i obywatelskich, uniwersyteckie poradnie prawne,
• organizacje pozarządowe,
• kluby seniora,
• uniwersytety trzeciego wieku,
• osoby w wieku senioralnym i ich bliscy,
• szkoły,
• biblioteki.

Możecie wybrać jeden z trzech wariantów realizacji projektu (różnice pojawiają się na etapie KROKU 4):

1. Karty przekazujecie osobom zainteresowanym;
2. Karty przekazujecie osobom zainteresowanym i omawiacie;
3. Organizujecie spotkanie edukacyjne.

W każdym z wariantów warto wykorzystać cztery krótkie filmy.

Do realizacji działań według modelu Pozdrowienia z sądu. Oswajamy sąd seniorom potrzebujcie:

1. Środków finansowych na pokrycie kosztów związanych z wydrukiem pocztówek (zestawy dla 100 osób to ok. 1000 zł).
2. Realizacja działań według modelu innowacji nie wymaga oddelegowania czy zatrudnienia osoby koordynującej projekt.
   Wydrukowane karty możecie przekazywać osobom w wieku senioralnym w ramach wykonywanych obowiązków (np. w biurach interesanta w sądzie, instytucjach państwowych, MOPS-ach, kancelariach prawnych) z krótkim komentarzem, czego dotyczą karty i jak mogą być pomocne w przygotowaniu do sprawy; karty mogą być także wykorzystywane jako pomoc w pracy np. urzędnika czy adwokata.
3. Opcjonalnie: wykorzystanie kart w czasie spotkań edukacyjnych.
   Możecie zorganizować spotkania w miejscu, gdzie zwykle przychodzą osoby 60+ takie jak kluby seniora. Spotkanie może poprowadzić osoba koordynująca klub. Jeśli odbywa się ono w wynajętej sali, weźcie pod uwagę dodatkowe koszty: wynajęcia sali oraz wynagrodzenie trenerki lub trenera.

Koszty niezbędne do realizacji projektu w wariancie 1 są następujące:

1. Wydruk 11 kart – 100 kompletów/10 zł. = 1000 zł

SUMA: 1000 zł
Roczny koszt dla 100 odbiorców = 1000 zł
Roczny koszt na 1 odbiorcę = 10 zł

Koszty niezbędne do realizacji projektu w wariancie 2 są następujące:

1. Wydruk 11 kart – 20 kompletów/10 zł = 200 zł
2. Wynajęcie sali – 2 godz./10 zł = 200 zł
3. Wynagrodzenie edukatora/trenera – 2 godz./150 zł = 300 zł

SUMA: 700 zł
Roczny koszt dla 20 osób = 700 zł
Roczny koszt na 1 odbiorcę = 35 zł

Innowacja działa skutecznie, gdy zadbacie o:

• upowszechnienie przekonania, że kompetencje do bardziej świadomego uczestnictwa w sprawie sądowej przez osoby w wieku senioralnym, można podnosić edukacją prawną;
• otwartość do wsparcia seniorów w sytuacjach sądowych;
• dostęp do drukarki kolorowej lub środki finansowe na profesjonalny wydruk w drukarni;
• gotowość osób chętnych do przekazania zestawów zainteresowanym seniorkom i seniorom, a w wersji rozszerzonej – gotowość do przekazania wiedzy zgromadzonej w materiałach towarzyszących innowacji;
• skuteczne dotarcie do grupy odbiorczej z informacją o projekcie;
• w wariancie organizowania spotkań edukacyjnych – o wynajęcie sali, zatrudnienie edukatorki lub edukatora, trenerki lub trenera z wiedzą prawniczą oraz zaangażowanie osoby koordynującej organizację spotkania.

Testowanie innowacji potwierdziło jej przydatność i unikatowość. Sprawdzona została przystępność treści, języka i formy przygotowanych materiałów. Osoby testujące innowację zwróciły uwagę na poręczność i łatwość w wykorzystaniu formatu pojedynczych pocztówek, doceniły także to, że mogły spokojnie zapoznać się z treściami przed sprawą, a wybrane karty zabrać ze sobą do sądu. Osoby starsze podkreśliły, że dzięki innowacji dowiedziały się – w sposób przystępny – o wielu aspektach sprawy, dla prawników oczywistych, ale dla przeciętnego obywatela już nie, np. jak zwracać się do sądu, co to jest sygnatura i że można poprosić o przerwę. Innowacja została przez seniorów oraz praktyków prawa bardzo pozytywnie oceniona, odebrana jako unikatowa, dostosowana do potrzeb osób starszych, dostarczająca wiedzy i zmniejszająca stres związany z doświadczeniem sytuacji sądowej.

Dzięki innowacji:

• zwiększa się wiedza seniorów na temat ich praw, zachowania w sądzie, działania wymiaru sprawiedliwości,
• zwiększa się poczucie sprawczości osób starszych, dzięki podniesieniu kompetencji w byciu
• uczestnikiem sprawy sądowej,
• zwiększa się pewność siebie u osób starszych w kontakcie z sądem,
• zmniejsza się stres związany z wizytą w sądzie,
• zwiększa się zaufanie seniorów do wymiaru sprawiedliwości i instytucji prawnych.

Co ważne – istnieje wiele możliwości wykorzystania modelu: począwszy od prezentacji kart, przekazania gotowego zestawu, po wykorzystanie ich jako pomocy edukacyjnej na spotkaniach z seniorami. Warto również podkreślić, że innowacja może być także stosowana w kontakcie z odbiorcami w innym wieku.